Carlos Pellicer και οι σύγχρονοι

Αξίζει να θυμόμαστε ότι η Επανάσταση του 1910 προκάλεσε μια επιστροφή στις ρίζες, στις πιο τυλουρικές μας, όπως έχει χρησιμοποιηθεί. Με άλλα λόγια, και ότι ανάμεσα στις διάφορες επιπτώσεις της, η τέχνη γενικά αντηχεί την ανακάλυψη αυτού που είναι πραγματικά Μεξικάνικος; και είναι εδώ, σε τέτοιες περιοχές - ειδικά στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία - όπου πραγματοποιείται μία από τις πιο έντονες μάχες: αυτή που λαμβάνει χώρα. μεταξύ εκείνων που, απογοητευμένοι από την εξύψωση των ντόπιων, καταδικάζουν κάθε ανοιχτότητα προς τα έξω, και τους συνακόλουθους αντιπάλους ενός τόσο περιοριστικού οράματος, αυτό είναι, εκείνοι που καταλαβαίνουν ότι η απομόνωση στο πλαίσιο του εθνικού, δεν κάνει τίποτα άλλο παρά να ακυρώνει κάθε δυνατότητα, είπε με μια παραδοσιακή λέξη: παγκοσμιοποίηση.
Στο τέλος της μεξικανικής επανάστασης, τα πνεύματα διαιρέθηκαν και τα ιδεολογικά ρεύματα είχαν μια ενιαία άποψη, την «πρόοδο», μέσα σε αυτήν την ερμηνεία και τη μετάβαση των ιδανικών για επιτύχουν, μια ομάδα μεξικανών διανοουμένων ξεχώρισαν, οι οποίοι άρχισαν να αναπτύσσουν ένα συναίσθημα που βρέθηκε με το κυβερνητικό σύστημα μετά τη μεγάλη επανάσταση του εικοστός αιώνας.

Αυτή η σύγχυση ταυτότητας είχε ως αποτέλεσμα οι νέοι να αρχίσουν να αμφισβητούν αυτό το σύστημα και έτσι άρχισε ένα λογοτεχνικό κίνημα που αναπτύσσεται παράλληλα με το Ο stridentism, αλλά μεγαλύτερης εμβέλειας και με βαθύτερο νόημα, είναι αυτός της ομάδας "Contemporaries", μιας ομάδας που πήρε το όνομά της από το περιοδικό που αυτοί οι νέοι δημοσίευσαν μεταξύ του 1928 και 1931. Οι σκηνοθέτες των Contemporáneos –Jaime Torres Bodet, Bernardo Ortiz de Motellano και Bernardo Gastélum- κατάφεραν να προσελκύσουν τα καλύτερα στυλό της εποχής, και, επομένως, το περιοδικό αντιπροσωπεύει μια ολόκληρη λογοτεχνική περίοδο στην ανάπτυξη της μεξικανικής λογοτεχνίας σύγχρονος. Οι κύριοι εμψυχωτές της ομάδας, εκτός από τους Torres Bodet και Ortiz de Montellano, ήταν οι José Gorostiza, Xavier Villaurrutia, Salvador Novo, Gilberto Owen, Jorge Cuesta και Enrique González Rojo. Ο Carlos Pellicer και ο Elías Nandino, αν και δεν ήταν μέρος της ομάδας, ανήκουν στην ίδια γενιά.
Οι σύγχρονοι εκπαιδεύτηκαν στις αίθουσες διδασκαλίας της Σχολής Ανώτερων Σπουδών του Πανεπιστημίου Εθνικό, όπου ο πνευματικός ορίζοντας ήταν ακόμα κορεσμένος από τη μνήμη του Αθηναίου του Μεξικό. Οι δάσκαλοι που προσελκύουν νέους συγγραφείς είναι, μεταξύ άλλων, ο Antonio Caso που οργάνωσε δραστηριότητες που αποσκοπούν στην εξουδετέρωση του Porfirian θετικισμού, δημιουργώντας ένα νέο περιβάλλον πολιτιστικό με τη συμβολή των σύγχρονων φιλοσοφικών και λογοτεχνικών κατευθυντήριων γραμμών, μοιράστηκε επίσης την αντίδρασή του ενάντια στο θετικισμό και την προσήλωσή του στα νέα ρεύματα κατά των διανοουμένων. Enrique González Martínez. Η επιρροή άλλων Αθηναίων - Alfonso Reyes, José Vasconcelos, Pedro Henríquez Ureña - ήταν ίσως λιγότερο σημαντική από εκείνη του Caso και του González Martínez. Αυτές οι επιρροές, περισσότερο από το λογοτεχνικό έργο, γίνονται αισθητές στην πνευματική ανάπτυξη αυτών των νέων. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι οι «Σύγχρονοι» απορρίπτουν τον αυστηρό μεξικάνικο που χαρακτηρίζει την ποίησή τους.
Οι πρώτες λογοτεχνικές εκδηλώσεις της νέας ομάδας ποιητών, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου έπρεπε να ονομαστούν «Σύγχρονοι», είναι τα περιοδικά Gladios (1916), Pegaso (1917) και San-Ev-Ank (1918), όλα αυτά εξακολουθούν να δημοσιεύονται υπό την πτέρυγα καθιερωμένων ποιητών. Το Pellicer εμφανίζεται στο πρώτο και το Torres Bodet στο δεύτερο. Σε αυτά τα περιοδικά νεολαίας, καθώς και στο Σύγχρονο Μεξικό (1920-1923) και Falange (1922-1923) - δημοσιεύθηκαν υπό τη φιλοσοφική επιρροή του Τα λογοτεχνικά έργα του Vasconcelos και του González Martínez και López Velarde, νέοι και νέοι ποιητές εξακολουθούν να μην εκδηλώνουν τη λαμπρή ανεξαρτησία τους διανοούμενος; αν και είναι αλήθεια ότι μέχρι το 1918 είχαν ήδη οργανώσει ένα δεύτερο Youth Athenaeum, το οποίο καλούσαν να αποτίσουν φόρο τιμής στους Αθηναίους. Σύντομα, ωστόσο, η νέα γενιά αποσπάται από τους πνευματικούς δασκάλους της και σχηματίζει μια ομοιογενή ομάδα, έχοντας επίγνωση των νέων αισθητικών και λογοτεχνικών ανησυχιών.
Carlos Pellicer (1899-1977) Μεξικανός ποιητής προέλευσης Ταμπάσκο, ένας από τους πιο εξέχοντες ποιητές της Σύγχρονης Ομάδας. ανακάλυψε την ομορφιά του κόσμου.... "ο ήλιος που καίει στα φυτά των τροπικών, η θάλασσα που φτάνει στην παραλία για πρώτη φορά". Τα λόγια του θέλουν να αναδιατάξουν τη δημιουργία και... "σε αυτό το γοητευτικό τροπικό τα στοιχεία συνδυάζονται: Η γη, ο αέρας, το νερό και η φωτιά σας επιτρέπουν να δείτε ωμά το μεγαλείο και την ομορφιά του Θεός". Με προσοχή σε αυτό το χρωματικό φως, τις γλυπτικές μορφές και τη δυναμική ενέργεια του τροπικού τοπίου του Μεξικού, έτσι ξεκίνησε την καριέρα του ως συγγραφέας. Ο Carlos Pellicer διακρίνεται για τα βασικά του στοιχεία αισθητικής μεταξύ της ομάδας συγγραφέων Σύγχρονοι, για τον λεκτικό τους, για την υποκειμενική μουσική ένταση, για την ευαισθησία και την ποίησή τους μυστικισμός. Μαγικό και σε συνεχή μεταμόρφωση, η ποίησή του δεν κηρύσσει ούτε συλλογίζεται, είναι μάλλον ένα αιώνιο τραγούδι. Ο Carlos Pellicer είναι ο γνήσιος ποιητής που μας διδάσκει να βλέπουμε τον κόσμο με διαφορετικά μάτια. Το έργο του, μια ολόκληρη ποικιλία ειδών, επιλύεται σε μια φωτεινή μεταφορά σε έναν ατελείωτο έπαινο στον κόσμο.
Ο Carlos Pellicer γνώρισε το θέμα, τον τόνο και τις δεξιότητες του Ρουβενταριακού μοντερνισμού στην ηλικία των δεκαπέντε και δημοσιεύει στο Είκοσι δύο χρώματα στη θάλασσα και άλλα ποιήματα (1921) που είναι ήδη ένας από τους θεμελιώδεις τίτλους της μεξικανικής ποίησης μοντέρνο. Επίσης, σε ηλικία είκοσι δύο, δημοσίευσε το πρώτο του βιβλίο, Avidez (1921), σπούδασε στο Εθνικό Προπαρασκευαστικό Σχολείο και στην Κολομβία, όπου στάλθηκε από την κυβέρνηση του Don Venustiano Carranza. Συνιδρυτής του περιοδικού San-Ev-Ank (1918) και ενός νέου συνεδρίου νεολαίας (1919). Εκεί άρχισε να διαμορφώνεται ένα κριτήριο και η μεταπολεμική περίοδος του έδειξε ένα πλήρες και διαφορετικό όραμα για το Μεξικό που περίμενε. Τον Αύγουστο του 1921, μαζί με τον Vicente Lombardo Toledano, τον Diego Rivera, τον José Clemente Orozco και τον Xavier Guerrero, μεταξύ άλλων, ίδρυσαν το Grupo Solidario del Movimiento Obrero. Συνεργάστηκε στα περιοδικά Falange (1922-23), Ulises (1927-28) και Contemporáneos (1928-31). Ήταν καθηγητής σύγχρονης ποίησης στο UNAM και διευθυντής του Τμήματος Καλών Τεχνών. Οργάνωσε τα μουσεία Frida Kahlo, La Venta και Anahuacalli.
Ιστορικά μιλώντας, η ομάδα αυτών των διανοουμένων έζησε την παιδική τους ηλικία σε ένα πλαίσιο καταστολής και από τη στιγμή που ξέσπασε Η επανάσταση είναι γεμάτη από αυτή τη δυσαρέσκεια, αυτή την έλλειψη προόδου, αυτήν την έλλειψη ταυτότητας ανάμεσα σε αυτό που είναι και αυτό που φιλοδοξούν να επιτύχουν. να είναι. Κατά την περίοδο της μεξικανικής επανάστασης, ο αναρχισμός ήταν μια σημαντική δύναμη σε άλλα μέρη του κόσμου, για παράδειγμα στη ρωσική επανάσταση και αργότερα στην Ισπανία το 1936. Επομένως, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι ο αναρχισμός ήταν επίσης σημαντική δύναμη στην μεξικανική επανάσταση. Αυτές οι ιδέες διαπέρασαν τα ταραχώδη γεγονότα στο Μεξικό, μέσω μιας ποικιλίας ατόμων, ομάδων και οργανισμών.
Ο αναρχισμός είναι μια ιδεολογία που αγωνίζεται για έναν κόσμο χωρίς την ανάγκη για κράτη. Οι αναρχικοί οραματίζονται μια κοινωνία όπου οι εργαζόμενοι θα διαχειρίζονται τον εαυτό τους και τα μέσα παραγωγής ελέγχονταν από εκείνους που παρήγαγαν - άμεσα, σε αντίθεση με καπιταλιστές ή διαχειριστές κομμάτων κομμουνιστικός. Πολιτικά, οι αναρχικοί αγωνίζονται για ένα αποκεντρωμένο σύστημα όπου η εξουσία βασίζεται στη μικρότερη δυνατή μονάδα, είτε το άτομο είτε η κοινότητα. Από εκεί, ο συντονισμός σε μεγαλύτερη κλίμακα επιτυγχάνεται μέσω της συνομοσπονδίας και της χρήσης ενός αντιπροσωπευτικού συστήματος. Ποτέ σε ένα τέτοιο σύστημα δεν θα κυβερνούσε ένα άτομο - εξ ου και το όνομα: Αναρχισμός.
Ο Ρικάρντο Φλόρες Μαγκόν, του οποίου τα απομεινάρια παραμένουν στη Ροτόντα των επιφανών ανδρών στην Πόλη του Μεξικού, ήταν ειλικρινής υποστηρικτής του αναρχισμού. Η μπερδεμένη ονομαστική πολιτική του οργάνωση, το Μεξικάνικο Φιλελεύθερο Κόμμα, μπόρεσε να επηρεάσει μεγάλο μέρος των μεξικανικών επαναστατών. Οι οπαδοί του προσπάθησαν ακόμη και ένοπλη εξέγερση στην Μπάχα Καλιφόρνια, για να δημιουργήσουν μια αναρχική κοινωνία. Στα αστικά κέντρα, η αναρχοσυνδικαλιστική ένωση, La Casa del Obrero Mundial, έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο κατά την περίοδο 1912-1916. Στο νότο, αν και όχι υπερβολικά αναρχικά, οι Ζαπατίστας υποστήριξαν απόψεις που θυμίζουν σε μεγάλο βαθμό τα ιδανικά του αναρχισμού. Η μεξικανική επανάσταση δεν θα ήταν η ίδια χωρίς αυτές τις επιρροές.
Μέχρι να ξεσπάσει η επανάσταση, αυτοί οι νέοι με προοδευτικά ιδανικά είναι μάρτυρες των συγκρούσεων μεταξύ των στρατών του Don Porfirio Díaz και οι αντάρτες, που πιστεύουν ότι η πρόοδος έχει πολύ διαφορετικό δρόμο, αλλά είναι πρόθυμοι να διακινδυνεύσουν αυτό που είναι για να είναι αυτό που πρέπει να επιτύχουν. να είναι..
Αξίζει να θυμόμαστε ότι η Επανάσταση του 1910 προκάλεσε μια επιστροφή στις ρίζες, στις πιο τυλουρικές μας, όπως έχει χρησιμοποιηθεί. Με άλλα λόγια, και ότι ανάμεσα στις διάφορες επιπτώσεις της, η τέχνη γενικά αντηχεί την ανακάλυψη αυτού που είναι πραγματικά Μεξικάνικος; και είναι εδώ, σε τέτοιες περιοχές ειδικά στη ζωγραφική και τη λογοτεχνία, όπου συμβαίνει μία από τις πιο έντονες μάχες: αυτή μεταξύ αυτοί που, τυφλωμένοι από την εξύψωση του ντόπιου, καταδικάζουν κάθε ανοιχτότητα προς τα έξω, και τους συνακόλουθους αντιπάλους ενός τόσο περιοριστικού οράματος, δηλαδή, που καταλαβαίνουν ότι η απομόνωση στο πλαίσιο του εθνικού, δεν κάνει παρά να ακυρώνει κάθε δυνατότητα, είπε με μια παραδοσιακή λέξη: παγκοσμιοποίηση.
Στο θρίαμβο της επανάστασης, συνεχίζει τις σπουδές του, οι οποίες τον οδηγούν στο σχηματισμό ενός κριτηρίου με που θα άρχιζε να αμφισβητεί αυτήν την πρόοδο που φαίνεται να είχε σταματήσει ή μάλλον ήταν κατακερματισμένος. Ένας από τους χαρακτήρες που είχε σημαντική επιρροή σε αυτόν ήταν ο José Vasconcelos, του οποίου ήταν ιδιωτικός γραμματέας, Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου είχε την ευκαιρία να βοηθήσει άμεσα το σύστημα με ένα εντελώς νέο όραμα και διαφορετικός.
Οι «Σύγχρονοι» ενδιαφέρονται ελάχιστα ή καθόλου για τα κοινωνικά προβλήματα που το έθνος προσπαθεί να λύσει στο πεδίο της μάχης ή στα κοινοβουλευτικά επιμελητήρια. Ούτε προσπαθούν, όπως έκαναν οι Αθηναίοι, να επιβάλουν μια νέα πνευματική πειθαρχία στη νεολαία. η ανησυχία σας είναι προσωπική, το ενδιαφέρον σας, η δημιουργία του έργου τέχνης ή η κριτική αυτού του έργου. αυτός είναι ο ορίζοντας τους, τον οποίο σπάνια εγκαταλείπουν.
Η προτεραιότητα του Contemporáneos είναι κάτι περισσότερο από ένα βιογραφικό επεισόδιο. προκύπτει από τη συγκεκριμένη πνευματική και διανοητική διάθεση κάθε συγγραφέα, αλλά με το να γίνει μια συλλογική προτεραιότητα ξεπερνά προσωπικές ιστορίες που προκαλούν μια ταυτότητα τόσο ιδιαίτερη ώστε ο καθένας να μπορεί να νιώσει αυτό που συλλαμβάνουν αυτοί οι συγγραφείς χαρτί. Ίσως μέρος αυτής της εξήγησης είναι ότι η επανάσταση οδήγησε τους ενήλικες συγγραφείς, που είχαν συμβιβαστεί με μια από τις ηττημένες φατρίες ή έφυγαν από τρόμο στο βία. Αυτό ήταν απαραίτητο, ώστε ένα νέο ιδεολογικό ρεύμα να μπορεί να ανέβει και να τροποποιήσει αυτήν την κουλτούρα και ταυτόχρονα να αποτελέσει αντικουλτούρα για το ίδιο το σύστημα. Από την άλλη πλευρά, το κλίμα ακατάλληλο για πνευματική και ακαδημαϊκή ζωή που επικράτησε στη χώρα, και κυρίως στην Η Πόλη του Μεξικού, διοχέτευσε μια ολόκληρη γενιά (αυτή των Επτά Σοφών), πριν από αυτήν Σύγχρονοι Έτσι, οι νέοι που ήταν στα είκοσί τους όταν ο Ομπρέγκον ανέβηκε στην εξουσία είδαν τον εαυτό τους ως κυρίαρχο του εθνικού πολιτισμού: τους μεγάλους παλιούς και συνδεδεμένους συγγραφείς. το πορφιρίσμα απογοητεύτηκε και δυσφημίστηκε, και μια ολόκληρη γενιά, το ενδιάμεσο μεταξύ του Αθηναίου Νεότητας και των Σύγχρονων, δεν υπήρχε για το βιβλιογραφία. Αυτός είναι ο λόγος που η ομάδα των συγχρόνων πήρε τον έλεγχο, δίνοντας μια διαφορετική προσέγγιση στην ιδέα της προόδου που γνωρίζω ότι είχε και με αυτήν σφυρηλατεί μια ταυτότητα με αυτές τις εμπειρίες και τις καθημερινές καταστάσεις, επισημαίνοντας την ομορφιά που αντιλαμβάνονται μέσα σε όλα αυτά χάος. Κάτι παρόμοιο συνέβη στο Παρίσι κατά τη διάρκεια του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου: όταν κλήθηκαν αγόρια άνω των δεκαοκτώ, ανακουφίστηκαν από τα αδέλφια του δεκατέσσερα, δεκαπέντε ή δεκαέξι, που έζησαν σε εκείνες τις ηλικίες περιπέτειες και καταστάσεις που διαφορετικά θα γνώριζαν μόνο πολλά αργότερα. Ένα μυθιστόρημα του Raymond Radiguet, Le Diable au Corps, δείχνει πώς η ξαφνική απουσία του πληθυσμού των νέων δεκαοκτώ έως τριάντα ετών, μετατρέπει ένα δεκατέσσερα χρονών αγόρι σε έναν πρόωρο και πολύ εξειδικευμένο καρδιακό στρες μιας ολοκληρωμένης ιστορίας αγάπης μοιχός. Δηλαδή, όλα ήταν για τους νέους: γόητρο, φήμη, σεβασμός, θέσεις, δημοσιεύσεις, γιατί η επανάσταση είχε παρασύρει τους «μεγαλύτερους αδελφούς» που μπορούσαν να τους καταλάβουν και να τους κατατάξουν. Με αυτόν τον τρόπο, η δεκαετία του '20 ήταν ένας περίβολος για τη νεολαία στον πολιτισμό του Μεξικού.
Η μεξικανική κοινωνία απαίτησε από τους νέους της να είναι καλύτερα εξοπλισμένοι και προετοιμασμένοι για μια γρήγορη παρουσία με τη μορφή του σύγχρονου μεξικάνικου πολιτισμού. τους έδωσε μια ηρωική «αποστολή». Θα υπήρχαν όλα τα είδη των οριζόντων για αυτούς και τους ζήτησε κάθε είδους συνεργασίες (σε αντίθεση με τις μεταγενέστερες εποχές στη ζωή του Μεξικού, στις αγόρια, αν και σε ηλικία τριάντα ετών, εξακολουθούν να βλέπουν τον εαυτό τους ως αγνοημένο, καταπιεσμένο σε μια παγωμένη ιεραρχία, μειωμένο σε ηγεσία διαρκών γιων οικογένεια). Για αυτόν τον λόγο, η κοινωνική απαίτηση προκάλεσε μια προσωπική απαίτηση: κανείς δεν ήταν πολύ νέος για κανένα επίτευγμα, για οποιαδήποτε σοφία.
Ο μύθος μιας όμορφης και λαμπρής νεολαίας, ηρωικής και πανίσχυρης, ενεργού, εντελώς δωρεάν και δημιουργικής, δεν περιορίζεται φυσικά στο Μεξικό. Στην πραγματικότητα, ήταν μια από τις παγκόσμιες παρορμήσεις των αρχών του αιώνα, με την οποία επιδιώχθηκε να ξυπνήσει από το κουραστικό, «παρακμιακό» και περισσότερο ή λιγότερο αυτοκτονικό fin de siècle. Το φιλελεύθερο ανθρωπιστικό ιδανικό του ενήλικα άνδρα (όπως είναι ευγενές, προοδευτικό και παραγωγικό), επιδεινώθηκε καθώς προχώρησε ο 19ος αιώνας και έπαψε να είναι το μοντέλο που η τέχνη επιδιώκει να επιβάλει. Ο Αμερικανός κριτικός Van Wyck Brooks επισημαίνει πώς το χιούμορ του Mark Twain αντιπροσωπεύει ήδη στη λογοτεχνία και στην ιστορία της Ηνωμένες Πολιτείες πτώχευση της αισιόδοξης βιβλιογραφίας των Ιδρυτικών Πατέρων, αντικαθιστώντας τον Άνθρωπο του Έμερσον, τον Θόραου, τον Γουίτμαν, και τα λοιπά.
Οι Σύγχρονοι πήραν από μόνα τους αυτό το ιδανικό, αυτόν τον υπερβολικό μύθο. Ο όρος νεολαία αντιπροσώπευε για τους σύγχρονους μια συναισθηματική και ηθική αξία ισοδύναμη με αυτήν που, στις επόμενες δεκαετίες, όροι όπως αποχαρακτηρισμένοι, δεσμευμένοι, ξένοι, beatnik κ.λπ. Ένας ετερόδοξος όρος που είναι το ίδιο πρόγραμμα δράσης-συμπεριφοράς.
Γενικά, οι ιδέες των Σύγχρονων στο σύνολό τους δεν αποτελούν «έργο» με την έννοια ενός υπολογιζόμενου και ρητά κατασκευασμένου συνόλου. Αντιθέτως: αποτελείται από θραύσματα, δημοσιογραφικές σημειώσεις, σχόλια και γρήγορες συνεντεύξεις, διαμάχες και ιδιωτικές σελίδες αλληλογραφίας και εφημερίδων. Φαίνεται μια διαφορετική, συρτάρι διαφορετικών, χωρίς άλλη σημασία από το να διακοσμήσουμε με ανέκδοτα και περιφερειακά δεδομένα την κεντρική σημασία των συγγραφέων του ως ποιητών. Ωστόσο, αυτή η κριτική εργασία έχει αξία από μόνη της. Αυτό το συνονθύλευμα, μια άμορφη και ανεξάρτητη συλλογή διαφόρων πεζογραφικών κομματιών, αποτελεί ένα κρίσιμο, συνεκτικό σώμα (χωρίς να είναι ενιαία) και συμπαγής: μακράν το μεγαλύτερο σώμα πολιτιστικής κριτικής που παράγεται στο Μεξικό κατά το πρώτο μισό αυτού αιώνας.
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
Carlos Pellicer, "Grecia", Σύντομη ανθολογία, σελ. 6 (αρχική έκδοση: Gladios, México, Φεβρουάριος 1916, έτος Ι, αρ. 2, σελ. 130) (Ημερομηνία στο Μεξικό, 1914)
Xavier Villaurrutia, "Variety", στο Works, Fondo de Cultura Económica, Μεξικό, 1966, 2ος. Έκδοση, σελ. 911.
"Ποικιλία", Έργα, σελ. 608.
Ríos Gascón, αφηγητής. Συγγραφέας του μυθιστορήματος Η εικόνα σας στον άνεμο (Aldus, 1995)
Σύγχρονοι στο λαβύρινθο της κριτικής Rafael Olea Franco και Anthony Stanton Colegio de México 1994