Μύθος του Σπηλαίου

Μύθος του Σπηλαίου

Μύθος του Σπηλαίου του Πλάτωνα

Φανταστείτε μια ομάδα σκλάβων που γεννήθηκαν μέσα σε μια σπηλιά, χωρίς ποτέ να έχουν ιδέα για τον κόσμο έξω ή το φως του ήλιου, ή οτιδήποτε άλλο εκτός από τα σκοτεινά, τραχιά τείχη των σπηλαίων που σπίτια. Οι σκλάβοι αυτοί είναι αλυσοδεμένοι σε έναν τοίχο, με τέτοιο τρόπο που δεν μπορούν να κινηθούν ελεύθερα ή να γυρίσουν το κεφάλι τους προς την είσοδο του σπηλαίου, απ' όπου προέρχεται το μόνο φως που τους φωτίζει.

Με αυτόν τον τρόπο, οι σκλάβοι περνούν όλη τους τη ζωή κοιτάζοντας τις σκιές που ρίχνει αυτό το φως πάνω τους τείχη του σπηλαίου, μη υποπτευόμενος ότι είναι η προβολή των μορφών των ανθρώπων και ο των ζώων που περνούν, εκεί έξω, από το στόμιο της σπηλιάς. Και επομένως, οι δούλοι θεωρούν ότι αυτές οι μορφές είναι στην πραγματικότητα τα ίδια τα πράγματα, η ίδια η πραγματικότητα που τους περιβάλλει και επενδύουν χρόνο και προσπάθεια στη μελέτη τους για να προσπαθήσουν να αποκρυπτογραφήσουν το αληθινό νόημα του ΖΩΗ. Για αυτούς δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ σκιών και πραγματικών αντικειμένων, αφού δεν υποψιάζονται καν την ύπαρξη των τελευταίων.

Τώρα ας υποθέσουμε ότι ένας από αυτούς τους σκλάβους καταφέρνει να απελευθερωθεί από τα αγκυροβόλια του και, ενώ οι υπόλοιποι κοιμούνται, δραπετεύει από τη σπηλιά στην επιφάνεια. Στην αρχή η τεράστια ποσότητα φωτός και η έντονη λάμψη των χρωμάτων τον τυφλώνει, τον ζαλίζει και τον παραλύει. Αναγκάζεται να περιμένει τα φτωχά μάτια του να συνηθίσουν το φως και όταν τελικά το συνηθίσουν, του παίρνει πολύ χρόνο για να καταλάβει ότι τα αντικείμενα που βλέπει αντιστοιχούν σε αυτά που βλέπει. σκιές που ήδη ήξερα και που οι τελευταίες δεν είναι παρά μια αντανάκλαση, μια ψευδαίσθηση, μια σιλουέτα μόνο πραγματικών και αληθινών αντικειμένων: ζώα, λουλούδια, Ανθρωποι.

Τελικά, συνειδητοποιεί την αλήθεια της κατάστασης στην οποία βρισκόταν πριν, και σε μια ορμή συμπόνιας, αυτός αποφασίζει να αφήσει τον κόσμο του φωτός και να επιστρέψει στο σπήλαιο, για να πει στους συντρόφους του τι έχει δει και ειναι κατανοητο. Στο δρόμο της επιστροφής, όμως, τα μάτια του που είναι πλέον συνηθισμένα στο φως δεν αντιλαμβάνονται καλά το μονοπάτι, και Όταν επιτέλους επιστρέφει στους συντρόφους του, το κάνει με ένα διστακτικό βήμα, πέφτοντας συχνά, σαν τρελός ή μεθυσμένος.

Όταν τελικά καταφέρνει να εξηγήσει στους συνανθρώπους του τι έχει δει και τι τους περιμένει στην άλλη πλευρά, κανείς δεν φαίνεται διατεθειμένος να τον πιστέψει. Αντίθετα, τον κοροϊδεύουν, τον χαρακτηρίζουν τρελό. Και όταν, τελικά, ο σκλάβος που επέστρεψε αποφασίζει να τους ξεκόψει όλους από τις αλυσίδες τους για να τον συνοδεύσει στη μαρτυρία ο έξω κόσμος, οι άλλοι σκλάβοι οργίζονται μαζί του, παλεύουν να τον σταματήσουν και καταλήγουν, δυστυχώς, να τον δολοφονήσουν.

Πώς πρέπει να ερμηνευτεί αυτή η αλληγορία;

ο αλληγορία του σπηλαίου (μερικές φορές αποκαλείται το μύθος σπηλαίων, παρόλο που στην πραγματικότητα δεν είναι μύθος) είναι μια μεταφορική εξήγηση του πώς μας αντιλήψεις της πραγματικότητας και ποιος είναι ο ρόλος της φιλοσοφίας στη ζωή, όπως προτείνει ο Έλληνας φιλόσοφος Πλάτωνας (περ. 427 - 347 α. Γ.) στην αρχή του έβδομου μέρους του Δημοκρατία.

Σύμφωνα με τη σκέψη του Πλάτωνα, όλοι, ως ένα βαθμό, είμαστε σαν σκλάβοι που έχουν ήδη γεννηθεί στο σπήλαιο, γιατί ξέρουμε μόνο αυτά που μας έχουν πει. Μαθαίνει να κοιτάμε: γνωρίζουμε μόνο τις σιλουέτες που μας προτείνει ο πολιτισμός και η εκπαίδευσή μας, ακόμα κι αν είναι απλώς μια αντανάκλαση της αλήθειας του ύπαρξη.

Ωστόσο, μέσω της φιλοσοφικής σκέψης και της μεθοδικής χρήσης του λόγου, είναι δυνατό να εγκαταλείψουμε αυτό το σπήλαιο και προσεγγίστε την αλήθεια της ύπαρξης, δηλαδή χτίστε νέες προοπτικές, νέους τρόπους κατανόησης του τι δίναμε Παρεμπιπτόντως. Μπορείτε ακόμη και να βοηθήσετε άλλους να σπάσουν τις δικές τους αλυσίδες και να αναζητήσουν την πηγή του φωτός, και αυτό είναι, κάπως, ο ρόλος της φιλοσοφίας και της εκπαίδευσης: να μας βοηθήσει να βγούμε από το σπήλαιο του άγνοια.

Μια σημαντική πτυχή της αλληγορίας είναι ότι οι σκλάβοι στη σπηλιά δεν φταίνε που γεννήθηκαν εκεί, ούτε φταίνε άλλοι πράγμα με το οποίο πρέπει να συγκρίνουν τις δικές τους αφαιρέσεις, έτσι ώστε να έχουν μια φυσική αντίσταση στο να αμφιβάλλουν για το τι θέλουν βέβαιος. Για το λόγο αυτό, ο Πλάτωνας μας προειδοποιεί για τους κινδύνους που αυτό συνεπάγεται: οι κάτοικοι του σπηλαίου δεν είναι πάντα πρόθυμοι να εγκαταλείψτε το, και πολλοί είναι τόσο άνετοι σε αυτό που θα προτιμήσουν να μην σκεφτούν καν την πιθανότητα να υπάρχει ένας πραγματικός κόσμος εκεί έξω. Μερικοί θα φτάσουν στο άκρο να πολεμήσουν για να υπερασπιστούν το δικαίωμά τους να παραμείνουν ή για να φιμώσουν τον φιλόσοφο που επιστρέφει με Νέα συγκλονιστικό, με ιδέες που θα μπορούσαν ανά πάσα στιγμή να αλλάξουν αυτό που γίνεται κατανοητό από την πραγματικότητα.

Αυτός ο τελευταίος Πλάτωνας γνώριζε εκ πείρας, αφού χρόνια πριν είχε δει τη δίκη του δασκάλου του Σωκράτη και πώς είχε αναγκαστεί να επιλέξει μεταξύ εξορίας και θανάτου.

Βιβλιογραφικές αναφορές:

• «Αλληγορία» στο Βικιπαίδεια.
• «Αλληγορία του σπηλαίου» στο Βικιπαίδεια.
• «Αλληγορία του σπηλαίου» στο Εθνικό Πανεπιστήμιο του Σαν Μαρτίν (Αργεντίνη).
• «Πλάτων: ο μύθος του σπηλαίου» στο Philosophy.net.
• Πλάτων για: Η αλληγορία του σπηλαίου "(βίντεο) en Το Σχολείο της Ζωής.

Τι είναι η αλληγορία;

Ονομάζεται αλληγορία σε α Λογοτεχνική προσωπικότητα που προσπαθεί να αναπαραστήσει μέσω ανθρώπινων, ζώων ή καθημερινών φιγούρων, μια αφηρημένη έννοια που διαφορετικά θα ήταν πιο δύσκολο να επικοινωνήσει. Με άλλα λόγια, η αλληγορία αποτελείται από τη μεταφορική εξήγηση μιας έννοιας, χρησιμοποιώντας ένα απλούστερο σενάριο που τη συμβολίζει.

Οι αλληγορίες είναι κοινές στη φιλοσοφική και θρησκευτική σκέψη, και μυστικιστικά κείμενα όπως η Βίβλος είναι γεμάτα από αυτές. Στην πραγματικότητα, τα παζλ Ζεν (το koan) ή οι διδασκαλίες του Ιησού από τη Ναζαρέτ και άλλων προφητών συνήθως συλλέγονται σε αλληγορίες και παραβολές.

Ακολουθήστε με: