Ορισμός της Κυνικής Φιλοσοφίας

λιλέν Γκόμεζ | Ιαν. 2022
Καθηγητής Φιλοσοφίας

Η Κυνική σχολή εντάσσεται στο α κίνηση διαφορετικών φιλοσοφικών ρευμάτων που ως απάντηση στην κατάσταση πολιτική, οικονομικές και κοινωνικές, επεξεργάζονται διάφορους προβληματισμούς για εκείνους τους τρόπους ζωής που οδηγούν στην ευτυχία.

Διαφορά μεταξύ φιλοσοφικού κυνισμού και λαϊκού κυνισμού

Καταρχήν, η έννοια του κυνισμού (από τα ελληνικά κυνισμός) σε φιλοσοφία με τη χυδαία έννοια του κυνισμού στην κοινή γλώσσα. Στην αρχαιότητα η κυνική σχολή διαμορφώθηκε ως ρεύμα του σκέψη που αντιμετώπισε την ιδεαλιστική φιλοσοφία που εκπροσωπούσε η Πλατωνική Ακαδημία. στη γλώσσα σύγχρονος, ο όρος «κυνισμός» ανακτά ορισμένα χαρακτηριστικά που αποδόθηκαν στους εκπροσώπους της ελληνικής φιλοσοφικής σχολής σε σχέση με τον τρόπο ζωής τους, δηλαδή, γίνεται κατανοητό σήμερα από «κυνικόςΣε κάποιον που αδιαφορεί για τις κοινωνικές συμβάσεις και τους ηθικούς κανόνες, χωρίς τύψεις. Ωστόσο, είναι μια ιδιότητα που, προς το παρόν, δεν συνδέεται απαραίτητα με ένα ρεύμα σκέψης.

Από την άλλη πλευρά, αξίζει να επισημανθεί η δυσκολία πραγματοποίησης μιας συστηματικής ανασυγκρότησης της κυνικής φιλοσοφίας, καθώς, Σε πολλές περιπτώσεις, υπάρχουν αποκλίσεις μεταξύ των πηγών που συγκεντρώνουν μαρτυρίες, σχόλια και ανέκδοτα σχετικά με τα εν λόγω σκέψη. Σε αυτή τη γραμμή, η ίδια η έννοια του φιλοσοφικού «σχολείου» ή του «τρέχοντος» μπορεί να αμφισβητηθεί, στο βαθμό που στο ότι δεν είναι αυτονόητο ότι ο κυνισμός αποτελεί μια ενιαία σχολή σκέψης ή, μάλλον, έναν τρόπο ΖΩΗ; αφού, ακριβώς, ένας από τους πυλώνες της είναι η κριτική της θεωρίας που νοείται ως χωριστή και ανεξάρτητη σφαίρα ζωτικής πράξης.

Τέλος, σε σχέση με τη μορφή του Διογένη της Σινώπης —όπως θα δούμε, ενός από τους κύριους αναφορείς της κυνικής φιλοσοφίας—, κάτι συμβαίνει παρόμοιο με το γνωστό σωκρατικό πρόβλημα, δηλαδή δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστεί με βεβαιότητα αν πρόκειται για ιστορικό άτομο ή χαρακτήρα "μυθιστορηματικός".

Οι αξίες της κυνικής φιλοσοφίας

Αν και ο Αντισθένης αναγνωρίζεται ως ο ιδρυτής της κυνικής σχολής, ήταν η μορφή του Διογένη της Σινώπης, γνωστός και ως Ο Διογένης «ο σκύλος», που έγινε δημοφιλής ως εκπρόσωπος κυνικών αξιών, μεταφέροντάς τες με τον δικό του τρόπο της ζωής. Το βασικό δόγμα της κυνικής φιλοσοφίας υποστηρίζει ότι, για να επιτευχθεί η ευτυχία, είναι απαραίτητο να ζούμε μια ζωή σύμφωνα με τη φύση. Υπό αυτή την έννοια, οι ηθικοί κανόνες αποτελούν εμπόδιο για την επίτευξη της ευτυχίας: αν τηρήσουμε το ζώα, ικανοποιούν τις επιθυμίες τους αμέσως, χωρίς να τηρούν άλλα κριτήρια από αυτά βιολογικός. Από τη στιγμή που αυτά τα κριτήρια γίνονται ηθικά στην ανθρώπινη κοινωνία, παράλληλα, οι επιθυμίες γίνονται ανικανοποίητες, οπότε η ευτυχία δεν επιτυγχάνεται ποτέ.

Η ζωτική πράξη, δηλαδή ο τρόπος ζωής, εμφανίζεται τότε ως η περιοχή στην οποία μπορούν να ανατραπούν αυτές οι αξίες μέσα από μια τέχνη ζωής προσανατολισμένη στην ελευθερία και την ευτυχία. Η διάσταση της σωματικότητας γίνεται κεντρική, ως αντίστοιχη της πλατωνικής ιδεαλιστικής φιλοσοφίας, η οποία θεωρούσε το σώμα ως προς την υποβάθμιση σε σύγκριση με την ιδέα. Για τους Κυνικούς, το σώμα και οι σωματικές απολαύσεις αποτελούν συστατικά της δύναμης να ενεργούν ελεύθερα, επομένως, δεν πρέπει να καταπιέζονται από τη σκέψη, όπως ήθελε ο Πλάτων.

Κυνικοί και πολιτική

Για την κυνική, την αισθητική, την ηθική και την πολιτική φιλοσοφία, είναι αλληλένδετες σφαίρες στη ζωτική πράξη: δικαιώνοντας το σώμα και την ευαίσθητη ιδιότητά του ως τόπου από τον οποίο νομίζω το δικό συμπεριφορά, το ήθος, γίνεται ένα κατεξοχήν πολιτικό ζήτημα στο ότι εξαρθρώνει τον διαχωρισμό μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού στο πλαίσιο της πόλης. Η γνώση, ακολουθώντας την πλατωνική φιλοσοφία, ήταν κάτι που αρμόζει στη διάνοια και, επομένως, εναπόκειτο στους σοφούς να κυβερνήσουν. Ο κυνικός ανατρέπει αυτό το εννοιολογικό πλαίσιο: η ζωή δεν πρέπει να ακολουθεί απλώς πνευματικές αρχές, επομένως, κυβέρνηση ούτε ανταποκρίνεται στους σοφούς? Αντίθετα, αν η ελευθερία νοείται με αυτούς τους όρους, περιορίζεται σε υποτέλεια. Έτσι, ο Διογένης απέκτησε το παρατσούκλι του «σκύλου», επειδή η δημόσια συμπεριφορά του έρχεται σε αντίθεση με τις κοινωνικές συμβάσεις, αφού δεν σκόπευε να κρύψει τα χαρακτηριστικά της ζωικότητας του ανθρώπου.

Βιβλιογραφικές αναφορές

Baquero Gotor, A. (2020) Η προδοσία του Διογένη. Σύγχρονες αναγνώσεις της κυνικής φιλοσοφίας. Τύποι του Πανεπιστημίου της Σαραγόσα.

Vasquez Gomez, V. (2017). Το κυνικό σκάνδαλο της ελευθερίας: μελέτη για την έννοια της παρρησίας στον Διογένη της Σινώπης. Πανεπιστήμιο Valley.