საზოგადოებრივი კომპანიების 20 მაგალითი
Miscellanea / / July 04, 2021
საზოგადოებრივი საწარმოები ესენი არიან ისეთებიც, რომლებშიც საფონდო წოდებების აბსოლუტური უმრავლესობა ეკუთვნის რომელიმე ქვეყნის ტერიტორიას, იქნება ეს ეროვნული, პროვინციული თუ მუნიციპალური. Მაგალითად: Petrobras, GDF გაზის სერვისი, Statoil.
მარტივად რომ ვთქვათ, საზოგადოებრივ კომპანიაში გადაწყვეტილებები მიიღება საფუძველზე სახელმწიფო ინტერესიჩვეულებრივ ასოცირდება საზოგადოებრივ ინტერესთან და ზოგად კეთილდღეობასთან, და შესაძლოა არა კერძო მეწარმის ლოგიკის გარშემო, რომლის მიზანი მხოლოდ მოგების მაქსიმიზაციაა.
მსოფლიოს თითქმის ყველა ქვეყანაში არსებობს რამდენიმე საზოგადოებრივი კომპანია, მაგრამ მათგან მნიშვნელოვანი განსხვავებებია სახელმწიფო ჩარევის ხარისხი ზე ეკონომია თითოეული მათგანი: ყველაზე ინტერვენციონისტული ქვეყნებია ამ ტიპის კომპანიების უდიდესი რაოდენობით.
საზოგადოებრივი კომპანიების მაგალითები
- პეტრობრასი (ბრაზილია)
- GDF გაზის სერვისი (საფრანგეთი)
- მექსიკური ზეთი (მექსიკა)
- ინდუსტრიული მონაწილეობის სახელმწიფო საზოგადოება (ესპანეთი)
- არგენტინული ავიაკომპანიები (არგენტინა)
- სარკინიგზო სარკინიგზო ქსელი (ინგლისი)
- ბოლივიის ფისკალური ნავთობის საბადოები (ბოლივია)
- La Poste საფოსტო სამსახური (საფრანგეთი)
- ბოგოტას სატელეკომუნიკაციო კომპანია (კოლუმბია)
- ბოლივიის საჰაერო ტრანსპორტი (ბოლივია)
- რეზონა ჰოლდინგი (Იაპონია)
- ბარსელონას ზოოპარკი (ესპანეთი)
- ტენესის ხეობის მთავრობა (აშშ)
- ბუენოს აირესის პროვინციის ბანკი (არგენტინა)
- ესპანეთის წითელი ელექტრიკა (ესპანეთი)
- ისრაელის რკინიგზა (ისრაელი)
- სამხედრო წარმოების გენერალური დირექტორატი (არგენტინა)
- პერუს მასალების ბანკი (პერუ)
- Statoil (ნორვეგია)
- ფისკალური ნავთობის მოედნები (არგენტინა)
საზოგადოებრივი კომპანიები და პოლიტიკა
სოციალისტური რეჟიმები გვთავაზობენ სრულ სოციალიზაციას საწარმოო საქონელი, რაც გულისხმობს ყველა ბიზნესი ისინი გახდებოდნენ საჯარო: განსხვავება საზოგადოებრივ კომპანიაში, რომელთანაც ეს ხდება უმეტეს ქვეყნებში, არის კონტროლის. ამ შემთხვევაში ის დარჩებოდა მშრომელთა ხელში და არა სახელმწიფოს მიერ დანიშნული თანამდებობის პირებისა.
Ერთერთი დებატები ეკონომიკის ყველაზე მნიშვნელოვანი ასპექტები, ეკონომიკური პოლიტიკის შესახებ დისკუსიის ფარგლებში, არის საჯარო კომპანიების შექმნის მოხერხებულობა, ან თუნდაც კერძო კომპანიების ნაციონალიზაცია ისინი უკვე მუშაობენ.
ერთ-ერთი კრიტერიუმია, რომ სახელმწიფო ფლობს ეკონომიკის იმ სექტორებს, რომლებიც ორგანიზებული უნდა იყოს შემდეგის სახით მონოპოლია, ან საწყისი ინვესტიციის დონის გამო, ან გარკვეული ფიზიკური შეზღუდვების გამო.
მშენებლობა მიწისქვეშა ქსელებიმაგალითად, ეს აუცილებელია დიდ ქალაქებში და ძნელად შეიძლება მოხდეს კონკურენციის პირობებში, ისე რომ ერთადერთი სიცოცხლისუნარიანი ვარიანტებია ერთი კომპანიის შექმნა, რომელიც აშენებს და მიიღებს მომსახურებას, ან საზოგადოებრივი ზომები მათთვის ეფექტები.
წინა კრიტერიუმისგან განსხვავებული კრიტერიუმია საზოგადოებრივი კომპანიების მხარდაჭერა იმ შემთხვევებში, როდესაც პროექტის განსახორციელებლად საკმარისი არ იქნება კერძო ინვესტიციების მომგებიანობა მაგდაგვარად.
ასეთ სიტუაციებში ეფექტურობის კრიტერიუმები არ არის იგივე და ისეთი სიტუაციები, როგორიცაა დასაქმების დონის ზრდა ან შესაძლო უპირატესობები, რომლებიც ამ ფენომენს ინტერესში მოაქვს საზოგადოებრივი.
ბუნებრივი რესურსის გამოყენებამაგალითად, ის შეიძლება ამ კატეგორიაში მოხვდეს და ამ მიზნებისათვის საზოგადოებრივი კომპანიის კომფორტის გათვალისწინება მოხდეს.
არცერთ მათგანს არ აქვს აბსოლუტური კრიტერიუმები საზოგადოებრივ კომპანიებთან დაკავშირებით: ყველა კომპანიის ზემოხსენებული ნაციონალიზაცია ან იდეა, რომ არც ერთი კომპანია არ უნდა იყოს საჯარო.
კომუნალური კომპანიები
სახელმწიფოს მიერ განხორციელებული ყველა ქმედება არ ხორციელდება საზოგადოებრივი კომპანიების მეშვეობით. ის პირები, რომლებიც უზრუნველყოფენ საჯარო სამსახურები (ისინი, ვინც გადასახადების გადახდაზე მეტს არ მიიღებს ანაზღაურებას) არ ითვლება საზოგადოებრივ კომპანიებად, მაგრამ ისინი წარმოადგენენ ე.წ. "საჯარო ხარჯებს".
განათლება, სამართლიანობა ან ისეთი სერვისები, როგორიცაა განათება, დასუფთავება და დასუფთავება ისინი ამ ჯგუფის წარმომადგენლები არიან და არ უნდა აგვერიოს საზოგადოებრივ კომპანიებში, რომლებიც ასრულებენ დავალებებს, რომელთა გადაჭრაც შეუძლიათ პირებს (მაგალითად, ავიაკომპანია), თუმცა სხვა მიზნებთან და კრიტერიუმებთან აქვთ დაკავშირებული.