Belang van de Spaanse Burgeroorlog

Spanje is misschien wel een van de landen die het meest te maken heeft gehad met broedermoordconfrontaties. Het is niet voor niets dat er een uitdrukking is die verwijst naar "de twee Spanjes", zonder te specificeren welke elk is, maar waaruit al blijkt dat er voortdurend twee tegenstrijdige opvattingen zijn.

Wanneer we echter spreken over "Burgeroorlog" met verwijzing naar Spanje, begrijpen we dat we verwijzen naar de confrontatie van 1936 tot 1939.

De in Spanje eenvoudigweg bekend als "Burgeroorlog" begint met een poging tot staatsgreep leger op 17 juli 1936, mislukt en maakt plaats voor het gewapende conflict dat zal duren tot 1 april vanaf 1939.

De oorsprong moet echter eerst worden gevonden, juist in de vijandige visies van een conservatief Spanje en een progressief Spanje, samen met andere interne spanningen in het land, zoals territoriale kwesties (voornamelijk de Catalaanse en Baskische), religieuze (eigenlijk invloed van de kerk katholiek vs. antiklerikale bewegingen en trends), en ongelijkheid tussen sociale klassen.

Deze spanningen polariseerden het burgerschap en de publieke opinie Spaans voortdurend en in intensiteit toenemend sinds het verlies van de laatste koloniën van het rijk in 1898 (Cuba en de Filippijnen) en werden zowel expliciet gemaakt in het succes van linkse tendensen (communisten, anarchisten en republikeinen) en in de reactie van rechts (met de dictatuur van Miguel Primo de Rivera, voor voorbeeld).

Om tot de Spaanse Burgeroorlog te komen, moeten we ook rekening houden met het succes van de bewegingen Europese fascisten en rechtse dictaturen op het continent in de jaren twintig en twintig 30.

We hebben het vooral over het fascistische Italië en nazi-Duitsland, maar ook over het fascistische Oostenrijk en de machtige Hongaarse en Roemeense fascistische bewegingen.

Het militaire establishment, de hoofdrolspeler van talloze couppogingen en andere acties, en waarvan inmenging in de staatspolitiek was gebruikelijk, was de doorslaggevende factor bij het starten van de opstand gewapend. Het excuus: de moord op een rechtse activist.

Meestal wordt aangegeven dat het "excuus" werd gebruikt om de staatsgreep (de druppel die de emmer deed overlopen) was de moord op de rechtse politicus José Calvo Sotelo die op zijn beurt reageerde op de moord op een prominente links, hoewel het ijle klimaat al van ver kwam, zoals we hebben uitgelegd, evenals de samenzweringen van het leger om de macht over te nemen kan.

De opstand was in eerste instantie niet bedoeld om een ​​oorlog te beginnen, maar om snel de macht te grijpen.

De staatsgreep begon op 17 juli in de Afrikaanse koloniën en de Canarische Eilanden en op de 18e in de schiereilandgebieden. Afrika, de Canarische Eilanden, een deel van de Balearen, Galicië, bijna heel Castilla y León, Navarra, een deel van Aragón, La Rioja, en enkele enclaves verspreid over de geografie. De rest van het schiereiland en Menorca blijven in handen van de regering van de Republiek.

De belangrijkste militaire operaties die tijdens de ontwikkeling van het conflict zullen plaatsvinden, zijn:

• Doorvoer van het Afrikaanse koloniale leger naar het schiereiland. Het had nooit kunnen worden uitgevoerd zonder de hulp van Duitsland en Italië, die de vliegtuigen leverden om het bruggenhoofd te bouwen.


• slag om madrid. Een sleutelstuk in een confrontatie die psychologisch nog veel overeenkomsten vertoonde met de oorlogen voor de Krim, dan met de modernste; de verovering van de hoofdstad zou de oorlog veel eerder hebben beëindigd, terwijl het verzet een gunstig einde voor de republikeinen in de hand had gewerkt.


• Poging om Aragon te bevrijden. Door republikeinse milities, zowel uit hetzelfde gebied als uit het naburige Catalonië. mislukt offensief


• Poging om de Balearen te bevrijden. afkomstig uit Catalonië, hoewel het niet de juiste steun kreeg van de republikeinse regering, waardoor de meeste troepen aan hun lot werden overgelaten voordat de strijdkrachten opstandige militairen, die met Italiaanse hulp (Mussolini had de ambitie om de archipel te behouden in ruil voor zijn hulp aan de Spaanse fascisten) de offensief.


• Andalusische campagne. Direct gevolg van de aankomst van de Afrikaanse troepen op het schiereiland, namen de opstandelingen langzaam de controle over controle over het hele zuidelijke schiereiland, Andalusië en Extremadura, en verbond alle brandpunten waar de oorlog had gezegevierd. opstand.


• noordelijke campagne. Geïsoleerd van de rest van de republikeinse zone, werden Baskenland, Cantabrië en Asturië langzaam onderworpen, ondanks een strijd.


• Slag bij de Ebro. Gesteld als een manier om niet alleen de druk op Catalonië weg te nemen, maar ook om een ​​tegenaanval op Aragon te starten die de rebellen zou dwingen trok troepen van andere fronten om de daaropvolgende republikeinse opmars te dekken, kwam niet verder dan contact met de oever van de machtige rivier die werd gedomineerd door de zijde nationaal. Het betekende het begin van het einde voor het verzet van Catalonië, dat kort daarna viel, waardoor de Republikeinen vrijwel alleen het grondgebied van Valencia, Castilla-La Mancha en Murcia overhielden.

Een belangrijke episode (er waren er meerdere, zoals de Slag om de Ebro of de Belegering van het Alcazar van Toledo, maar deze heeft een speciale betekenis) was de Guernica-bombardementen door het Duitse Condor Legioen, een eenheid bestaande uit troepen uit het Duitse Rijk om de rebellen te helpen.

Het operationele voordeel bij al deze bewegingen was voor de kant van de rebellen, aangezien zij tot hun gelederen behoorden Ze telden de meeste officieren en de meest ervaren troepen, gestationeerd in koloniaal Afrika Spaans.

Aan Republikeinse zijde moest een leger worden opgebouwd, gebaseerd op de troepen die in het gebied onder haar controle bleven en op de volksmilities die werden gevormd.

Deze vormden een organisatorisch en logistiek probleem, aangezien ze niet door de overheid werden georganiseerd, maar door de verschillende partijen politieke partijen en vakbondsorganisaties.

De excessen die in sommige gevallen veroorzaakten, vormden met betrekking tot de Republikeinse kant wat is gedefinieerd als "een burgeroorlog binnen de burgeroorlog".

Ook aan de zogenaamde "nationale kant" (een naam die wordt gebruikt om de opstandige kant aan te duiden, ook wel fascistische genoemd) waren er spanningen beleid, maar de aard van de "sociale orde" verhinderde dat het een hoger niveau bereikte in de vorm van gewapende confrontaties, wat wel gebeurde op de republikeins.

Aan beide kanten vonden politiek gemotiveerde misdaden plaats, waarbij tegenstanders of vermeende tegenstanders werden vermoord.

Simpel gezegd, deze willekeurige moorden waren talrijker aan de Franco-kant (zoals de rebellen, onder leiding van generaal Francisco Franco), aangezien hun verovering van grondgebied tijdens de oorlog constant was, met wat dat de mogelijkheden van deze moorden aan de Republikeinse kant beperkter waren, terwijl ze voor de in opstand gekomen.

Ook de aard van de delicten verschilt per kant; als aan de "nationale" kant het uitgeoefende geweld een staatsaangelegenheid was en daarom werd aangemoedigd en georganiseerd door de regering zelf, aan de republikeinse kant was het meestal op individuele basis en door de milities georkestreerd door de politieke partijen en de verschillende organisaties, met instemming van ambtenaren en leden van de regering, maar altijd op persoonlijke titel, en niet als staats beleid.

Na de overwinning van de rebellen duurde de repressie maanden en jaren, met concentratiekampen en massale en willekeurige executies, terwijl de verdedigers van de kant Republikeinen moesten in ballingschap gaan en zich in veel gevallen aansluiten bij het Franse verzet om te vechten tegen de nazi's of in verschillende legers om te vechten tegen de machten van de as.

Dit laatste geval is dat van de republikeinse soldaten die onder Frans bevel en als eenheden van het Vrije Franse leger het speerpunt vormden van de bevrijding van Parijs. Zo stonden de Parijzenaars versteld toen de eerste geallieerde pantservoertuigen de Franse hoofdstad binnenreden vlaggen van de Spaanse Republiek en was gedoopt met namen die verwijzen naar de burgeroorlog, zoals Belchite of brunette.

De repressie nam ook een culturele wending tegen de talen en culturen van bepaalde gebieden, zoals Catalonië of Baskenland.

Het Spaanse conflict had ook internationale implicaties, met de afstemming van verschillende machten en de neutraliteit van anderen.

Zo verklaarden landen als Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zich neutraal, terwijl Duitsland, Italië (zowel militaire hulp als in de vorm van materiaal en troepen), en Portugal (dat een groep vrijwilligers stuurde die bekend staat als de "viriatos", naar de Lusitaanse leider die vocht tegen de Romeinen).

De USSR (die echter oorlogsmateriaal en instructeurs stuurde speelde ook met hun politieke belangen, wat bijdroeg aan de destabilisatie van de Republikeinse kant) en Mexico.

Dit laatste land was misschien wel het meest toegewijd aan de legitieme regering, aangezien het nooit de dictatuur van Franco heeft erkend, alleen de regering republikeins, en keerde pas terug om diplomatieke betrekkingen met Spanje te hebben tot het herstel van de democratie, naast het verwelkomen van velen verbannen.

De Spaanse Burgeroorlog wordt door veel historici gezien als de opmaat naar de Tweede Wereldoorlog in Europa, of als de eerste episode.

Daarin testten de verschillende machten die later met elkaar in strijd zouden komen op de slagvelden van het oude continent, zowel hun beleid als de wapens die ze zouden hanteren.

De epiloog van de aflevering is een verwoest, verarmd Spanje, en dat ondanks dat het niet officieel deelnam aan de oorlog in de wereldoorlog dat zou volgen op zijn burgeroorlog (hij stuurde een divisie vrijwilligers om aan de zijde van de nazi's aan het Russische front te vechten en hielp logistiek naar de As), was de volgende jaren geïsoleerd van de wereld, onder een meedogenloze fascistische en nationalistische dictatuur die duurde bijna 40 jaar.

Het enige dat het van absolute ellende in vergelijking met zijn buren behoedde, was het feit dat Spanje voor de Verenigde Staten van belang was als strategische plaats in de context van de Koude Oorlog, waarvoor het Noord-Amerikaanse land heeft bijgedragen aan het voortbestaan ​​van het Franco-regime als een manier om kalm en aan zijn kant te blijven naar het land.

Vandaag de dag, ook na de overgang naar een democratische staat, de spanningen die leidden tot de burgeroorlog en als gevolg daarvan confrontatie en het resultaat ervan, blijven resoneren in het Spaanse politieke panorama, als een wond die, hoewel officieel gesloten, blijft bestaan etterend

Fotolia: KarSol – Staal – Lijnen op papier