Belang van de theorie van de twee demonen van Argentinië

Om de periode van volksonrust en militaire repressie in Argentinië in de jaren zeventig te begrijpen, wordt een metaforische benaming gebruikt: de theorie van de twee demonen. Dit label werd voor het eerst bedacht door de schrijver en intellectueel Ernesto Sábato in de «Informe Sábato" of "Nunca Más", opgesteld door CONADEP (Nationale Commissie voor de Verdwijning van Mensen). in genoemde document Gedetailleerde informatie verschijnt over de wreedheden begaan door de Argentijnse militaire functionarissen.

In het rapport worden twee kwade of demonische krachten genoemd: de subversieve groeperingen van radicaal links en het leger van extreemrechts.

Beide sectoren werden "kwaadaardige krachten" die elkaar voedden. De positie van de revolutionaire en subversieve groepen stimuleerde het repressieve discours van het leger en op dezelfde manier veroorzaakte de militaire repressie een reactie onder de subversieve groepen.

Tussen de ene demon en de andere was de overgrote meerderheid van de Argentijnse samenleving.

Hoewel de theorie van de twee demonen al deel uitmaakt van het collectieve geheugen van Argentijnen, vinden sommigen het jammer.

Over de metafoor die Ernesto Sábato gebruikte, is veel gedebatteerd. Terwijl sommigen vinden dat het een geldige uitdrukking is om het klimaat van sociale confrontatie uit te drukken dat in de jaren zeventig in Argentinië plaatsvond, geloven anderen dat het een ongelukkige "theorie" is. Volgens laatstgenoemde is het niet redelijk om de twee demonen gelijk te stellen, aangezien de strijdkrachten optraden namens de staat en bijgevolg zijn repressieve actie is veel ernstiger dan de revolutionaire houding van de groepen van links.

Met andere woorden, het gelijkstellen tussen de twee krachten creëert een vertekening van de werkelijkheid en daarom is het noodzakelijk om de focus van aandacht in de repressieve machinerie die door de staat wordt gepromoot en niet in revolutionaire acties.

Een theorie die van toepassing is op andere conflicterende sociale situaties

Het idee van de twee demonen gaat verder dan de Argentijnse context. Het zou in feite kunnen worden toegepast op al die omstandigheden waarin een deel van de samenleving gewelddadig reageert tegen een minderheid of tegen een als gevaarlijk geclassificeerde groep.

In veel politieke en sociale conflicten waren er twee onverenigbare kanten: in de Spaanse Burgeroorlog De twee Spanjaarden (fascisten en communisten) stonden tegenover elkaar, de blanken en de rooden in de Russische revolutie van 1917, de Hutu's en de Tutsi's in de Rwandese genocide van 1994 of het Duitse volk tegen de joodse macht in nazi-Duitsland. In deze en andere vergelijkbare contexten is een pervers idee gebruikt: het ene deel van de samenleving is slecht en schadelijk en moet logischerwijs worden geëlimineerd door het andere deel van de samenleving.