Παράδειγμα μυθιστορήματος του 20ου αιώνα

Προς το παρόν, το μυθιστόρημα συζητείται ως προς τις θεματικές του δυνατότητες. Ο Ortega y Gasset πιστεύει ότι το μυθιστόρημα έχει τελειώσει, ότι όλα τα σημαντικά θέματα έχουν ήδη αντιμετωπιστεί με αξεπέραστη στιλιστική γνώση. σίγουρα σκεφτόταν τον Ντοστογιέφσκι, τον Μπαλζάκ, τον Θερβάντες, τον Στάνταλ.
Το μυθιστόρημα των ημερών μας αντιμετωπίζει μια πιο περίπλοκη πραγματικότητα από αυτή των άλλων εποχών. Τα θέματα παραμένουν τα ίδια, αλλά τώρα ο πολιτισμός μας, λόγω των συνεχών και τεράστιων κρίσεών του, τους δίνει μια πιο δραματική απόχρωση. Ο σημερινός άνθρωπος ζει με μεγαλύτερο βάθος, μοναξιά, θάνατο, αγωνία, αδικία και ελπίδα.
Νομίζω ότι το τρέχον μυθιστόρημα δεν είναι εκτυπωμένο για το λόγο ότι δεν υπάρχουν μυθιστοριογράφοι του επιπέδου των μεγάλων όλων των εποχών.
"Πώς με τέτοιες ανακαλύψεις", λέει ο Sábato, "με τόσο τεράστια και μυστηριώδη πεδία για εξερεύνηση, με τον επακόλουθο τεχνικό εμπλουτισμό, με την υπερβατικότητά του; μεταφυσική και με αυτό που αντιπροσωπεύει για τον στενοχωρημένο άνθρωπο του σήμερα, που βλέπει στο μυθιστόρημα όχι μόνο το δράμα του, αλλά και επιδιώκει τον προσανατολισμό του, πώς μπορεί να υποτεθεί ότι είναι ένα είδος στο πτώση? Αντιθέτως, νομίζω ότι είναι η πιο περίπλοκη δραστηριότητα του πνεύματος σήμερα, η πιο περιεκτική και πιο ελπιδοφόρα σε αυτήν την προσπάθεια διερεύνησης και έκφρασης του τεράστιου δράματος που υπήρξε πολλά μας να ζεις."

Για να ολοκληρώσω αυτό το σημείο του μυθιστορήματος, θέλω να αναφέρω, ως προσανατολισμό του αναγνώστη, μια σύντομη λίστα με μερικά από τα πιο εκπληκτικά μυθιστορήματα της Λατινικής Αμερικής όλων των εποχών:
Εκατό χρόνια μοναξιάς, από τον Gabriel García Márquez.
Pedro Páramo, από τον Juan Rulfo.
Rajuela, από τον Julio Cortázar.
Paradiso, από τον Lezama Lima.
Τα χαμένα βήματα, από τον Alejo Carpentier.
Ο θάνατος του Artemio Cruz, από τον Carlos Fuentes.