Definitie van Praagse lente

Net zoals de nationale conflicten om zich te ontdoen van rechtse dictaturen die door de Verenigde Staten werden beschermd, plaatsvonden tijdens de oorlog Koud, er waren ook enkele afleveringen achter het IJzeren Gordijn om zich te ontdoen van de onderdrukkende laars van regimes dicht bij de Unie Sovjet. Dit is het verhaal van een van de bekendste.

De Praagse Lente was een poging om de communistische dictatuur in de voormalige Tsjecho-Slowakije, om een ​​meer "menselijk" gezicht te presenteren, democratischer en bezorgd over de problemen van de burgers.

Dit "experiment" met socialistisch-communistische theorieën duurde van januari tot augustus 1968 en eindigde abrupt met de militaire interventie. om "de orde te herstellen" (zijn, natuurlijk), in het licht van de passiviteit van westerse landen (aangezien het land in de baan van invloed was Sovjet).

De hervormingen begonnen met de machtsovername door Alexander Dubček in januari 1968.

Tot op heden was er niets dat erop wees dat de geest van deze man al een plan aan het maken was

socialisme vriendelijker voor individualiteit en minder vatbaar voor dictatoriale attitudes dan die van orthodoxie nog minder om een ​​programma van veranderingen door te voeren na de Sovjet-invasie van Hongarije in 1956.

De doctrine die door Dubček werd geïmplementeerd, werd gedoopt als "menselijk gezicht socialisme”.

Deze doctrine hield in dat de politieke macht in handen bleef van één enkele communistische partij, maar tegelijkertijd een grotere mate van vrijheid schonk. politiek en van deelname bij beslissingen rechtstreeks aan de burger.

Genoemde deelname (met als gevolg diversiteit adviezen) werd uitgevoerd via de structuur van de communistische partij.

Samen met de veranderingen was er ook een soort zuivering van de conservatieve en traditionalistische communisten die er de voorkeur aan gaven de Moskouse lijn te volgen.

Dit is natuurlijk een noodzakelijke oefening als je een verandering goed wilt verstevigen of revolutie, verwijder de orthodoxie die trouw blijft aan de vorige stand van zaken.

Naast de vrijheid van verkeer werden ook de vrijheden van pers en meningsuiting overwogen, wat het mogelijk maakte om kritiek te gaan leveren op de regime en de communistische partij voor het eerst publiekelijk sinds de oprichting van de communistische regering na de Tweede Wereldoorlog.

Ook werd in die tijd een federatieve staat van twee historische naties (de Tsjechische Republiek en Slowakije) opgericht.

Deze scheiding zou leiden tot de ontbinding van Tsjecho-Slowakije in 1993 en de oprichting van twee nieuwe staten: Tsjechië en Slowakije.

De economie Ook in de richting van de consumentenmarkt en het particulier initiatief heeft zij enkele stappen gezet, zij het in zeer specifieke sectoren en in beperkte mate. Dit was echter een grote stap voorwaarts van de communistische orthodoxie die nog steeds in Moskou heerste.

Veel later zou Michail Gorbatsjov de invloed erkennen die het socialisme met een menselijk gezicht op de Perestrojka had gehad.

Maar dat zou twee decennia later gebeuren. En in 1968 begon Moskou nerveus te worden over de hervormingen die Dubček had doorgevoerd.

De mogelijkheid van een overgang naar een democratisch systeem en een markteconomie op den duur maakte het de intelligentsia van de CPSU in Moskou, die begon uit te zoeken hoe deze hervormingen konden worden beëindigd.

Gezien de Hongaarse ervaring van '56 hadden degenen die verantwoordelijk waren voor het programma van socialisme met een menselijk gezicht geen kritiek op de USSR of de communistisch systeem, maakten ze geen melding van het verlaten van het Warschaupact (in tegenstelling tot wat de Hongaren hadden gedaan tijdens hun revolutie), maar toch konden ze het gewelddadige einde van de nieuwe orde door de USSR en de rest van haar satellietstaten van Oost-Europa (met uitzondering van Roemenië).

Het hielp ook dat de nieuwe vrijheden snel werden benut door de bevolking en critici van het systeem om nog meer te eisen en sneller te graven in de hervormingen die door de regeringsmacht worden voorgesteld. Dit leidde tot een spiraal waarin de veranderingen meer nodig hadden snelheid.

Op 20 augustus 1968 werden bijna een kwart miljoen soldaten van het Warschaupact gesteund door zo'n 2.000 tanks, de Tsjechoslowaakse grenzen binnendrongen, overgaan tot de invasie van het land en een einde maken aan de "lente van Praag".

De operatie werd uitgevoerd met troepen uit de USSR, de DDR, Hongarije (dat in 1956 een soortgelijke invasie had ondergaan en de gehele leiding had uitgeroeid), Polen en Bulgarije. Roemenië deed niet mee vanwege meningsverschillen met de USSR, en Joegoslavië en Albanië ontsnapten aan de controle van het Warschaupact.

Ondanks de oproep van Dubček tot gewapend verzet tegen de indringer, waren er zowel daden van geweldloos verzet als enkele gewapende strijd met de indringers.

Deze werden niet uitgevoerd door het Tsjechoslowaakse leger, dat buitenspel was gezet. tijdens de eerste uren van de bezetting met de hulp van Tsjechoslowaakse militairen en politici die trouw zijn aan Moskou.

Misschien waren de iconische beelden van de vreedzame protesten tegen de Sovjetbezetting die van studenten Jan Palach en Jan Zajíc die in stijl brandden. bonze op het beroemde Wenceslasplein in Praag met een maand verschil tussen de twee.

Dubček en het Tsjechoslowaakse volk zouden in 1989 wraak nemen, dankzij de val van de Berlijnse Muur en het Sovjetblok.

In dat jaar werd Dubček uitgeroepen tot voorzitter van het Tsjechoslowaakse parlement. Twee decennia na elkaar zou het 'socialisme met een menselijk gezicht' het opnieuw proberen, maar deze keer zou het stuiten op een penetratiedynamiek van de kapitalistische economie die alles zou binnendringen.

Dubček stierf in 1992 zonder dat zijn droom volledig werd gerealiseerd, maar hij had in ieder geval zijn politieke rehabilitatie en de opening van zijn land kunnen beleven.

Foto: Fotolia - kaprik

Thema's in Praagse Lente